Zaadbalkanker is een kwaadaardige groei van de testis veroorzaakt door abnormale groei van geslachtscellen. Kiemcellen zijn de voorlopers van geslachtscellen, in dit geval zaadcellen. Afhankelijk van het celtype noemen we het seminoom en niet-seminoom. “Sperma” is het Latijnse woord voor zaad.
Hoe vaak gebeurt Teelbalkanker ?
Zaadbalkanker is de 20e meest voorkomende kanker in België en is dus vrij zeldzaam. In 2016 trof het 403 mannen, voornamelijk in de leeftijdsgroep van 20 tot 40 jaar.
Hoe kun je het herkennen?
Het belangrijkste kenmerk is een abnormale, stevige, pijnloze zwelling van de testikels. Meestal voel je een knobbeltje. Kanker kan zich snel verspreiden, vooral in de buik. Dit kan buikpijn veroorzaken. Soms zijn de klieren ook voelbaar in de lies.
Hoe diagnosticeert uw arts de aandoening?
Artsen hebben twee doelen: de tumor identificeren en uitzaaiingen opsporen. Dit laatste wordt stadiëring genoemd, om het stadium van de kanker te bepalen. Dit is belangrijk voor de behandeling.
De eerste onderzoeken omvatten regelmatig lichamelijk onderzoek, bloedonderzoek en echografie van de testikels.
Als een tumor wordt bevestigd, wordt bloedonderzoek gedaan en worden tumormarkers bepaald. Dit zijn stoffen die door het lichaam of de tumor zelf worden aangemaakt als reactie op de groei van de kanker. Daarna kunnen de effecten van de behandeling worden gemeten aan de hand van verlagingen van deze markers.
Om de omvang van de kanker en mogelijke metastase te detecteren, wordt een CT-scan met contrastmateriaal van de borst, de buik en het bekken gemaakt. Een MRI-scan van de buik is een goede optie als een CT-scan niet mogelijk is ”bijvoorbeeld vanwege een allergie voor contrastmiddelen”.
Na de operatie wordt tumorweefsel onderzocht in een laboratorium om de exacte aard van de tumor te bepalen. Dit is belangrijk voor de verdere behandeling.
Wat kan uw arts doen?
De basis van elke behandeling is het verwijderen van de testikels ”orchidectomie”. Sperma wordt vaak voorafgaand aan de behandeling ingevroren voor eventuele toekomstige kinderwensen, omdat de therapie kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid.
Patiënten met kanker in stadium I zonder uitzaaiingen worden nauwlettend gevolgd en er is geen verdere behandeling nodig. Bij recidief of uitzaaiing wordt chemotherapie gestart.
Chemotherapie wordt gebruikt in alle andere stadia. Evalueer na de behandeling de toestand. We zoeken naar restziekte ”restmassa” en uitzaaiingen. Indien gevonden, hangt de behandeling af van het type tumor. Bij seminoma is er een keuze tussen chemotherapie en radiotherapie ”radiotherapie”. Bij nonseminoma worden metastasen operatief verwijderd.
Opvolging na de behandeling:
Na de behandeling regelmatig controleren om eventueel recidief en/of uitzaaiingen tijdig op te sporen. De patiënten werden gedurende 5 jaar gevolgd.
Stadium I-seminoom: bloedtesten voor tumormarkers elke 3 maanden gedurende de eerste 2 jaar, daarna elke 6 maanden. CT-scans van de buik en het bekken worden de eerste 2 jaar om de 6 maanden uitgevoerd.
Niet-spermatogonia Fase I: Bloedonderzoek elke maand gedurende het eerste jaar, elke 2 maanden voor het tweede jaar, elke 3 maanden voor het derde jaar en elke 6 maanden voor het vierde en vijfde jaar. CT-scans van de buik en het bekken waren gepland op 3 en 12 maanden.
In alle andere stadia wordt bloedonderzoek elke 3 maanden gedaan gedurende de eerste 2 jaar en elke 6 maanden gedurende de volgende 3 jaar voor iedereen die chemotherapie of bestraling heeft gehad.
Zaadbalkanker treft meestal 1 zaadbal. Een andere gezonde zaadbal wordt op het moment van onderzoek met echografie onderzocht.
Symptomen van zaadbalkanker:
De meeste mannen met de diagnose zaadbalkanker merken zelf een paar dingen op aan hun testikels:
- Vergrote testikels en/of verharding van de testikels, waardoor ze anders aanvoelen.
- Een dof, zwaar gevoel in de onderbuik, achter of in het scrotum.
Andere symptomen van zaadbalkanker kunnen zijn:
- Zwelling van de borst of het gebied rond de tepel, met of zonder pijn.
Vermoeidheid of gewichtsverlies zonder aanwijsbare reden. - Bij een klein aantal mannen wordt teelbalkanker vastgesteld omdat ze ziek zijn met uitzaaiingen. Deze klachten kunnen worden veroorzaakt door gezwollen lymfeklieren. Hierdoor krijg je pijn. Bijvoorbeeld buikpijn of rugpijn. Longmetastasen kunnen kortademigheid en/of bloed ophoesten veroorzaken. Hersenmetastasen kunnen hoofdpijn veroorzaken.
Heeft u last van een van bovenstaande klachten? Raadpleeg dan zo snel mogelijk een arts.
Lees ook: Wat zijn de symptomen van keelkanker?
Een reactie achterlaten