Diabetes mellitus ”ook bekend als diabetes of suikerziekte” is een ziekte waarbij er te veel glucose ”suiker” in het bloed zit. Diabetes ontstaat wanneer uw lichaam minder gevoelig wordt voor insuline of omdat uw lichaam te weinig insuline aanmaakt. De belangrijkste langetermijncomplicaties van diabetes zijn problemen met grote bloedvaten ”hart, hersenen en benen” en kleine bloedvaten ”ogen, nieren en zenuwen”.
Wat is diabetes?
Diabetes ontstaat wanneer uw lichaam minder gevoelig wordt voor insuline of omdat uw lichaam te weinig insuline aanmaakt. Insuline is een hormoon waarmee uw lichaam glucose in cellen kan brengen. Insuline wordt geproduceerd door speciale cellen in de alvleesklier.
Als je niet genoeg insuline aanmaakt, komt er geen glucose in je lichaamscellen. Hierdoor blijft er te veel glucose ”suiker” in je bloed achter. Dit noemen we een te hoge bloedsuikerspiegel.
Soort suikerziekte:
Er zijn verschillende soorten diabetes. De twee bekendste soorten zijn:
Type 2 diabetes:
Dit is de meest voorkomende vorm van diabetes. Er is een sterke relatie met de buikvetmassa en de meeste patiënten kennen familieleden die ook diabetes hebben. Bij ouderdomsdiabetes wordt het lichaam steeds minder gevoelig voor de effecten van insuline. De alvleesklier maakt steeds meer insuline aan om dit te compenseren tot het niet meer lukt.
Diabetes type 1 of jeugddiabetes:
Bij diabetes type 1 maakt de alvleesklier te weinig of geen insuline aan. Dit komt door een immuunstoornis. Diabetes type 1 komt minder vaak voor en komt meestal voor bij kinderen. De behandeling bestaat uit insuline-injecties.
Bij type 1-diabetes treden de symptomen meestal plotseling op gedurende een paar weken.
De symptomen van diabetes type 2 zijn minder duidelijk. De diagnose wordt meestal incidenteel gesteld of als er al complicaties zijn opgetreden.
De meest voorkomende klachten zijn:
- Urineer overvloedig.
- Veel gedronken.
- Droge mond.
- Wazig zicht.
- Vermoeidheid.
- Verlies gewicht.
- Huiduitslag, jeuk en slecht genezende wonden komen soms voor.
Bloedsuikerspiegels worden soms te laag ”hypoglykemie” wanneer mensen worden behandeld voor diabetes. Symptomen van hypoglykemie zijn:
- Zweet.
- Honger of ”extreme” drang om te eten.
- Trillen.
- Hartkloppingen.
- Slecht humeur, gemakkelijk prikkelbaar.
- Hoofdpijn.
- Nachtmerrie.
- Stemmingsstoornissen.
- Vreemd gedrag.
- Toevallen of bewustzijnsverlies in ernstige gevallen.
Type 2 diabetes:
Gevoeligheid voor diabetes type 2 is sterk erfelijk. Als een van je ouders diabetes type 2 heeft, is de kans ongeveer 10-20% dat jij het ook krijgt. Genetische factoren hebben voornamelijk te maken met hoe goed de alvleesklier in staat is om extra insuline aan te maken wanneer het lichaam ongevoelig wordt voor insuline.
Lees ook: Wat zijn de symptomen van keelkanker opzoeken?
Diabetes type 2 is gelukkig deels te voorkomen of uit te stellen: door voldoende te bewegen, gezond te eten en geen overgewicht te hebben, kun je je lichaam gevoelig houden voor insuline. Zo heeft de alvleesklier minder behoefte om extra insuline aan te maken. Hierdoor is het mogelijk om diabetes uit te stellen of zelfs geheel te voorkomen.
Diabetes type 1 of jeugddiabetes:
Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte. Bij diabetes type 1 worden insulineproducerende cellen aangevallen en opgeruimd door een onjuiste immuunrespons. We denken dat diabetes type 1 deels genetisch is, maar er zijn nog steeds prikkels nodig om de ziekte daadwerkelijk te ontwikkelen. Een voorbeeld van zo’n prikkel is een virale infectie. Als een van je ouders diabetes type 1 heeft, is er tijdens je leven ongeveer 3-6% kans dat jij het ook krijgt. Momenteel is er geen manier om diabetes type 1 te voorkomen.
Lees ook: Hoe begint een hersenvliesontsteking?
Je hebt diabetes als je twee nuchtere bloedglucosewaarden hebt van meer dan 7,0 mmol/L of meer dan 11,0 mmol/L met symptomen die passen bij diabetes.
Andere enquêtes:
Om kleine bloedvatproblemen te voorkomen is naast een goede behandeling ook een goede aansturing van de orgaanfunctie noodzakelijk. De nierfunctie kan worden getest in bloed en urine. Vaak wordt u doorverwezen naar een oogarts om uw ogen ”netvlies” te laten controleren. U kunt uw voeten gedeeltelijk zelf onderzoeken en verzorgen, maar soms is een onderzoek door een podotherapeut nodig.
Omdat hart- en vaatziekten vaker voorkomen bij diabetespatiënten, besteden we hier speciale aandacht aan bij onze patiënten. Bij het UMC Utrecht kun je deelnemen aan SMART-onderzoek. In deze studie hebben we mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, waaronder diabetes, gescreend op hart- en vaatziekten.
Type 2 diabetes:
Als je beginnende en nog milde diabetes type 2 hebt, zijn tijdelijke aanpassingen van je levensstijl soms voldoende. Gewichtsverlies en lichaamsbeweging zijn hierbij belangrijk.
Als veranderingen in levensstijl niet voldoende zijn, moet u beginnen met het innemen van medicijnen. In het begin waren dat vooral bloedsuikerverlagende pillen. Behandeling van bloeddruk en cholesterol is erg belangrijk vanwege het verhoogde risico op hart- en vaatziekten. Hierdoor neemt u vaak medicijnen om uw bloeddruk en cholesterol te verlagen. Dankzij de juiste behandeling kan het risico op hart- en vaatziekten aanzienlijk worden verminderd.
Op een gegeven moment maakt je lichaam te weinig insuline aan. Dan heb je insuline nodig. Deze insuline moet u zelf injecteren. Hoe snel dit moet, verschilt per patiënt. Sommige patiënten zijn jarenlang stabiel met dieet en/of pillen, terwijl anderen snelle insuline-injecties nodig hebben. U kunt hier invloed op uitoefenen door leefstijlaanpassingen aan te brengen en overgewicht te voorkomen.
Diabetes type 1:
Bij diabetes type 1 omvat de behandeling het “teruggeven” van de ontbrekende insuline door middel van injecties. Mensen met diabetes type 1 moeten levenslang worden behandeld. Om dit gemakkelijker te maken, kan een insulinepomp worden gebruikt. Steeds meer mensen met diabetes type 1 gebruiken insulinepompen.
Wat kun je zelf doen?
Gezonde levensstijl:
Goede leefgewoonten zijn erg belangrijk voor een goede behandeling van diabetes en het voorkomen van complicaties. Gezonde leefgewoonten kunnen de ontwikkeling van diabetes type 2 vertragen of voorkomen. Deze goede gewoonten omvatten gezond eten, voldoende bewegen, niet aankomen of proberen af te vallen, en niet ”of stoppen” met roken.
Gezond eten zoals:
- Niet te veel verzadigd vet, meer onverzadigd vet.
- Een verscheidenheid aan eten.
- Snufje zout.
- Veel groente en fruit: minimaal twee ons groente en twee stuks fruit per dag.
- Eet niet te veel.
Daarnaast kan lichaamsbeweging de bloedsuikerspiegel verbeteren en mogelijk complicaties voorkomen.
Uw bloedsuiker bepalen:
Bloedsuikertesten kunnen u helpen uw diabetes zo goed mogelijk onder controle te houden. Een goede regulering van de bloedsuikerspiegel kan complicaties helpen voorkomen. Als je zelf je bloedsuiker meet, kun je zien of je bloedsuiker te hoog of te laag is. U kunt dan uw insulinedosis aanpassen of meer eten.
Voor zulke bloedsuikermetingen prik je jezelf met een klein naaldje aan de zijkant van je vingertop. De bloeddruppel wordt door het meetapparaat geabsorbeerd. Na enkele seconden kunt u zien hoe hoog uw bloedsuikerspiegel is.
De bloedglucosemeter is klein van formaat en kan overal mee naartoe worden genomen. In Nederland wordt het apparaat meestal alleen vergoed door uw zorgverzekeraar als u insuline gebruikt.
Een reactie achterlaten